བོད་ཁྱིམ་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་གོ་བསྡུར་གྱིས་མ་འོངས་འཆར་གཞི་བསྒྲིཊ།

དེ་རིང་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་དབུ་བརྙེས་པའི་མཛད་སྒོའི་སྟེང་། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཆེད་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དགོངས་དོན་ལྟར་སློབ་འཁྲིད་གནང་གལ་ཆེ་སྐོར་དང་། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱི་སྲི་ཞུ་བ་ ༦༡༦ ཙམ་ལས་ ༡༩༤ བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་ཟུར་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།

དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ ཐོག དྷ་སྟེང་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་སྤོ་ལོ་རྩེད་ཐང་དུ། བོད་ཁྱིམ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ ༥༣ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་གཙིའི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ཡོད་ཅིང་། མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་དཔལ་༸རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་མཆོག་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པས་དབུས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་རྣམ་པ། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ། ཉེ་འཁོར་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ། དེ་བཞིན་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་དང་དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་སེར་སྐྱ་མི་མང་བཅས་འཛོམས་ཡོད་པ་དང་། མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་རོལ་མོའི་རུ་ཁག་གི་སྣེ་འཁྲིད་དེ་འབུད་རྡུང་དཀྲོལ་གསུམ་གྱིས་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་རྩེད་འགྲན་རུ་ཁག་རྣམས་ལུས་རྩལ་ཐང་དུ་རུ་བསྒྲིགས་ཏེ། བོད་བསྟན་སྲིད་ཆེད་རང་སྲོག་བློས་བཏང་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ལ་གུས་འདུད་དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་མོའི་རྒྱལ་གླུ་བཏང་སྟེ་མཛད་སྒོ་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་།

བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་དབུ་འཛིན་ཚེ་དབང་ཡེ་ཤེས་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཁྱིམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་དང་འབྲེལ། ད་ལོའི་རྒྱལ་ཡོངས་འཛིན་རིམ་ ༡༠ པའི་ཡིག་རྒྱུགས་ནང་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༨ ཀྱི་སློབ་ཕྲུག་ ༨༦༢ མཉམ་ཞུགས་གནང་པ་ལས་ཡིག་ཚད་ལོན་པ་ ༨༡༩ དང་། ཡིག་ཚད་མ་ལོན་པ་ ༤༣ ། ཡིག་ཚད་ལོན་པའི་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ ཙམ་ཡིན་པ་དང་། འཛིན་རིམ་ ༡༢ པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཡིག་རྒྱུགས་ནང་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལྔ་ཡི་སློབ་ཕྲུག་ ༦༩༩ མཉམ་ཞུགས་གནང་པ་ལས་ཡིག་ཚད་ལོན་པ་ ༦༡༢ དང་། ཡིག་ཚད་བསྐྱར་དུ་གཏོང་དགོས་བ་ ༧༠། ཡིག་ཚད་མ་ལོན་པ་ ༡༧། ཡིག་ཚད་ལོན་པའི་བརྒྱ་ཆ་ ༨༧.༥༥ ཙམ་ཡིན་འདུག དེ་བཞིན། སེ་ལ་ཀོལ་བོད་ཁྱིམ་དང་མ་སུ་རི་བོད་ཁྱིམ་གཉིས་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འཛིན་རིམ་ ༡༢ པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཡིག་ཚད་ལེགས་སོན་གྱི་གསོལ་རིས་ཐོབ་ཡོད་འདུག གཞན། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དེ་ཤེས་ཡོན་གྱི་བསྟི་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ཚད་ལྡན་ངོས་ལེན་ཐོབ་རྒྱུ་དགོས་གལ་ཆེ་བ་ལྟར་འདི་ལོར་མེ་སོར་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ནས་ངོས་འཛིན་ཐོབ་པ་མ་ཟད། ཐོག་མའི་དགོས་དམིགས་བཞིན་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། རྒྱ་ཡིག་བཅས་མཐོ་རིམ་སློབ་སྦྱོང་གི་ལག་ཁྱེར་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར་གནང་རྒྱུ་བཀའ་བཞེས་ཐོབ་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་།

དེ་རྗེས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསུངས་དོན། “ བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་ཕྲུག་ ༡༤༠༠༠ ལ་ཉེ་བའི་ཤེས་ཡོན་དང་། དགེ་རྒན་དང་ལས་བྱེད། རྒན་གསོ་ཁང་སོགས་ཁྱོན་སྡོམ་བོད་མི་ ༡༦༠༠༠ ཙམ་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ད་བར་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་དང་སྐྱོན་བཞིན་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། བོད་ཕྲུག་རྣམས་ལེགས་པར་འཚར་ལོངས་ཡོང་ཆེད་གཙང་སྦྲ་འཕྲོད་བསྟེན་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སྤྱོད་ཐོག་དམིགས་བསལ་ཐུགས་སྣང་གནང་བའི་ཐོག ཕྱི་ནང་ཤེས་ཡོན་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ལྡན་པའི་བོད་མི་ཚད་ལྡན་ཞིག་འཚར་ལོངས་འབྱུང་ཕྱིར། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལྟར་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཕྱོགས་ཕུགས་རྒྱང་ཆེར་བཞེས་གནང་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེ་རིང་དུས་དྲན་གྱི་གོ་སྐབས་འདི་དང་བསྟུན་ཏེ་དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་ཀྱིས་ཧུར་སྐྱེད་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེང་སྐབས་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་། ཤེས་རིག་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་བར་ལམ་གྱི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ་སློབ་ཕྲུག་གི་གྲངས་ཚད་གང་འཚམ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ད་དུང་མུ་མཐུད་དུ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ནི་འབྱུང་འགྱུར་བོད་དང་བོད་མིའི་གནས་བབ་ཇི་འདྲ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བའི་གཞི་རྟེན་གཙོ་བོ་ཡིན་སྟབས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་། བོད་ཁྱིམ་བར་གོ་བསྡུར་ཞིབ་ནན་དང་འབྲེལ་མ་འོངས་གནང་ཕྱོགས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཚད་ལྡན་གོང་རིམ་ལ་ཕུལ་ཏེ་གཏན་འབེབས་ལག་བསྟར་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེར་མཐོང་བ་ལྟར་དེ་དོན་གནང་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་གསུངས་སོང་། 

སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་གསུངས་དོན། “བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྤྱི་འཐུས་དང་སྲི་ཞུ་བའི་ཁོངས་སུ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་ཟུར་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲི་ཞུ་བ་ ༦༡༦ ཡོད་པ་ལས་ ༡༩༤ བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་ཟུར་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ཙམ་གྱི་ནང་སྲི་ཞུ་བའི་ཁོངས་སུ་འཛུལ་ཞུགས་གནང་མཁན་ ༥༦ ལས་ ༣༥ བོད་ཁྱིམ་ནས་ཡིན་པ་དང་། བརྒྱ་ཆར་ཕབ་ན་ ༦༠ ལྷག་བོད་ཁྱིམ་ཀྱི་སློབ་ཟུར་ཆགས་ཡོད་པར་བརྟེན་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ”ཞེས་གསུངས་སོང་།

ཡང་ཁོང་གིས། “ན་ནིང་ལོར་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་འཛིན་རིམ་ ༡༢ ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་ཡིག་རྒྱུགས་ནང་བརྒྱ་ཆ་ ༩༠ ཡན་ལོན་མཁན་སློབ་ཕྲུག་ ༤ བྱུང་བ་དང་། ད་ལོར་སློབ་ཕྲུག་ ༡༣ བྱུང་ཡོད། ན་ནིང་ལོར་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ནས་ ༧༥ ལོན་མཁན་ ༢༤༢ བྱུང་ཡོད་པ་དང་། འདི་ལོར་ ༣༤༥ བྱུང་ཡོད། ད་ལྟའི་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ ལོན་མཁན་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་མེད་ཀྱང་། ད་ལོར་མ་སུ་རི་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཅིག་གིས་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥.༤ ལྷག་ལོན་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་དེས་ག་རེ་མཚོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཕེབས་པ་ནས་བཟུང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕ་མ་དང་སྤུན་མཆེད། ནང་མི། སློབ་ཕྲུག དགེ་ལས་བཅས་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ཤེས་ཡོན་ཐོག་འབད་བརྩོན་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། འབད་བརྩོན་གནང་བ་གཞིར་བཟུང་འབྲས་བུ་སྨིན་གྱི་ཡོད་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་རེད། ལོ་ ༡༠ ཡི་སྔོན་དུ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་མཐོ་སློབ་སློབ་ཡོན་འབུམ་ ༦༨ གནང་གི་འདུག ད་ལོར་འབུམ་ ༤༠༠ ཙམ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ནས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པ་དང་འབུམ་རམས་པ་སོགས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་ ༧༠ ཙམ་ཞིག་འདུག་སྟབས། དེ་ཚོ་ཚང་མར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སློབ་ཡོན་ཕུལ་ཡོད།  ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར། ང་ཚོས་འབད་བརྩོན་བྱས་པ་ཡིན་ན། རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་འདི་ལས་མང་བ་འཐོན་ཐུབ་ངེས་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་གཟིགས་པ་ཡིན་ན། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་གི་ཐོག་ནས་བསམ་ཡུལ་འདས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་གྲངས་མེད་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་རྣམ་པའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་དེང་དུས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་སུ་ནང་ཆོས་དང་བོད་པའི་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་བཞིན་པ་ཚོས་ག་རེ་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཚོས་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་བོ་ཞེ་དྲག་ཡིན་སྟབས། སྲོལ་རྒྱུན་ཤེས་ཡོན་ཐོག་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་བ་ཡིན་ན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ནས་ཁྱད་ལས་པ་དང་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་མང་པོ་ཞེ་དྲག་ཅིག་འཐོན་ཐུབ་ལ། གལ་སྲིད་དེ་འདྲ་ཞིག་འཐོན་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། འཕྲལ་ཕུགས་རྒྱང་གསུམ་ལ་སྒེར་དང་ཁྱིམ་མི། སྤྱིའི་རྩ་དོན་བཅས་ལ་ཕན་ངེས་རེད། ”ཅེས་གསུངས་སོང་།

མཇུག་ཏུ་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་༸རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་མཆོག་གིས་བོད་ཁྱིམ་ཁག་ ༡༡ ནས་ལོ་ངོ་ ༢༠ རིང་ཞབས་ཞུ་ཞུས་པའི་དགེ་ལས་ ༥༡ ལ་སྟོན་པའི་སྐུ་ཐང་ཞིག་རེ་དང་གཟེངས་བསྟོད་ཕྱག་ཁྱེར་ཕུལ་རྗེས། འབྱུང་རིག་སྡེ་ཚན་ལས་བརྒྱ་ཆ་ ༨༩.༢ ལེན་མཁན་གྷོ་པལ་པུར་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་སངས་རྒྱས་བདེ་ཆེན་ལགས་དང་། ཚོང་རིག་སྡེ་ཚན་ལས་བརྒྱ་ཆ་ ༨༧.༢ ལེན་མཁན་སྤེལ་ཀོབ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་ཚེ་བརྟན་སྒྲོལ་མ་ལགས། ཚན་རིག་སྡེ་ཚན་ལས་བརྒྱ་ཆ་ ༩༢.༨ ལེན་མཁན་སེ་ལ་ཀོལ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་མ་འཕྲིན་ལས་ཚེ་རིང་ལགས་བཅས་ལ་གཟེངས་རྟགས་གནང་སོང་ལ། གཞན་ཡང་། དྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སྤྱི་ཁྱབ་རྒན་བདག་ཀུན་དགའ་རྣམ་དག་ལགས་དང་བུ་མོའི་སྤྱི་ཁྱབ་རྒན་བདག་ཡེ་ཤེས་སྒྲོལ་མ་ལགས་གཉིས་ལ་ད་ལོའི་སྤྱོད་ཡོན་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་བུ་དང་བུ་མོའི་བྱ་དགའ་གནང་སོང་། དེ་ནས་བོད་ཁྱིམ་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་གཞས་དང་ཞབས་བྲོ། ལུས་རྩལ་སོགས་ཀྱི་ལྟད་མོ་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་ཏེ་མཛད་སྒོ་མཇུག་བསྡུས་བ་དང་། ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༢།༣༠ ནས་རིག་གཞུང་འགྲེམས་སྟོན་དང་རིག་གནས་འཁྲབ་སྟོན་སོགས་གནང་རྒྱུ་དང་། སང་ཉིན་ནས་ཉིན་གཉིས་རིང་མཆོངས་རྒྱུགས་འཕེན་གསུམ་གྱི་ལུས་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག

གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།