སི་ཨན་ཨན་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་མཆན། རྩོམ་པ་པོ་སྐུ་ཞབས་ཁེ་རེ་བྷི་རོན་ Kerry Brown ལགས་ནི། རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་རིག་པའི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་དང་ཌོན་ཏོན་མཐོ་སློབ་རྒྱ་ནག་སྡེ་ཚན་གྱི་དབུ་འཛིན་ཡིན། འོག་གི་བསམ་ཚུལ་འདི་རྩོམ་པ་པོ་ཁོ་རང་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་རེད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོ་ནི་ང་ཚོ་ཚང་མས་འདས་པའི་ལོ་གཞན་དང་རྦད་དེ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེ་རིང་ང་ཚོའི་གསལ་པོར་མཐོང་བཞིན་པའི་ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་འདི་ཟླ་བ་ ༡༢ སྔོན་ལ་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱུང་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་བ་རེད།
ད་རེས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་(Xi Jinping)མངོན་དུ་ཐོན་ཏེ། གོ་ལ་གཅིག་འགྱུར་སྐོར་ཤུགས་ཀྱིས་བཤད་པ་དེས། འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་གང་ཡང་གཏོང་མི་ཐུབ་ཀྱང་། ཕལ་ཆེར་ང་ཚོ་མི་སྒེར་སོ་སོ་ལ་མ་འོངས་པར་སྐད་ཆ་དེའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཟབ་མོ་ཞིག་ཐེབས་ངེས་རེད།
ད་ལོར་སུད་སིའི་གངས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་ས་གནས་ཌ་ཝོས་(Davos)ལ་འཚོགས་བཞིན་པའི་འཛམ་གླིང་དཔལ་འབྱོར་གླེང་སྟེགས་སྟེང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་མཉམ་ཞུགས་བྱས་པ་ནི། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞིག་ཚོགས་འདུ་དེ་འདྲ་ལ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད། འདི་ནི་རྟགས་མཚན་ལྗིད་ཁོག་ཅན་ཞིག་རེད། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་དབང་ཆ་ཡོད་ཚད་བཟུང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་ནས་གཙོ་བོར་འགྱུར་པའི་ཡུལ། གང་དུ་མ་རྩ་རིང་ལུགས་ཀྱི་བལྟི་གནས་ཡིན་ས་དེ་རུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོམ་རྭའི་རང་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱད་ཆོག་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་ཁོ་ན་ཡིན་ངེས། འོན་ཀྱང་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་གཏམ་བཤད་དེས་ད་རེབ་མི་རྣམས་བློ་ཕམ་དུ་བཅུག་མེད། གལ་སྲིད། གཞན་ལ་གོད་ཆག་བྱུང་སྟེ་ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་ལ་འདོད་བློ་ཁེངས་པ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་ཁོང་ཚོས་ཚོར་བ་དེ་ཕྱི་ལོགས་སུ་བསྟན་ཡོད་མི་སྲིད།
ཉེ་འཆར་ང་ཚོས་གང་མཐོང་བ་རེད་ཟེར་ན། ཞི་ཅིན་ཕིན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོའི་ནང་ནས་སྨྲ་བརྗོད་མཁས་ཤོས་དེ་ཡིན་པ་མཐོང་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཁོས་ད་རེབ་བཤད་འདོད་པ་ནི་གོ་བདེ་ཞིང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ་ཞིག་རེད། དེ་ནི། ཁོ་ལ་རང་གི་ཁ་གཏད་ཝ་ཤིན་ཊིན་སོགས་ས་ཆ་གང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་དང་། མི་དགའ་བའི་རྣམ་འགྱུར་ཆེན་པོ་བསྟན་ཡང་། རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་ནམ་ཡང་གོ་ལ་གཅིག་འགྱུར་གྱི་ཆེད་དུ་མདུན་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུའི་འདུན་པ་དེ་རེད།
དེ་འདྲ་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་ཡོད། དང་པོ། ཁོས་རང་གི་གཏམ་བཤད་ནང་གསལ་པོར་བཤད་འདུག གོ་ལ་གཅིག་འགྱུར་གྱིས་རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད། མའོ་(Mao)སྐབས་སུ་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་དང་ཚོང་འབྲེལ་ སྒོ་བརྒྱབ་ཡོད་སྟབས། སྐབས་དེའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐྱོ་བོ་ཡོད་པ་ཁོ་དང་ཁོའི་ལས་རོགས་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད།
༡༩༧༨ ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ཕྱེས་པ་དང་། ད་དུང་མུ་མཐུད་དེ་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་སྒོ་མོ་ཆེ་རུ་ཕྱེས་དང་ཕྱེ་བཞིན་ཡོད། བརྒྱུད་ལམ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་དབུལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཇེ་བརྟན་དུ་སོང་ཡོད། དེང་སང་རྒྱ་ནག་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་དཔལ་འབྱོར་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་འཛམ་གླིང་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་རང་དབང་དགོས་པ་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ས་མཚམས་མེད་པ་བཟོ་དགོས་ཞེས་ཁ་སངས་པོའི་ཐོག་ནས་བཤད་པ་དེ་དག་ལ་ཧང་སང་དགོས་དོན་མེད།
གཉིས་པ་ནི། རྒྱུ་མཚན་དཀྱུས་མ་ཞིག་རེད། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་མི་མང་དཀྱུས་མ་ཚོའི་བདེ་སྐྱིད་དང་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱུན་དེ་མུ་མཐུད་ནས་གནས་དགོས་པ་དེ་རེད། ལོ་ཁ་ཤས་གོང་ནས་ཁོང་ཚོ་སྒེར་བ་ཁག་ཅིག་གི་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་རིམ་གྱིས་མེད་པ་ཆགས་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཁོང་ཚོ་ལ་སྒེར་གྱི་ཕུན་ཚོགས་ལས་ཀྱང་གལ་འགངས་ཆེ་བ་ནི། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་འབྲེལ་ལམ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། སྔར་ཡོད་པའི་འབྲེལ་ལམ་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་དགོས་པ་དེ་ཡིན། གནས་སྟངས་འདིའི་འོག་ནས་ཞི་ཅིན་ཕིན་དང་རྒྱ་ནག་ལ་གོ་ལ་གཅིག་འགྱུར་གྱི་བསམ་བློ་ལས་གཡོལ་ཐབས་གཞན་རྙེད་མེད། གཡོལ་ཐབས་མེད་བཞིན་དུ་ཐེངས་འདིར་དེ་ལྟར་དུ་བཤད་ཡོད་ལ། ཁོས་གང་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཏམ་བཤད་ཀྱི་ནང་དོན་ཡག་པོ་རེད་ཟེར་ཆོག
འཛམ་གླིང་འདིའི་བཟོ་དབྱིབས་ནི་གྲོད་ཁོག་ལྟོགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱིས་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་བཟོ་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་ནག་ནི་དེང་སྐབས་རྨོངས་གཉིད་ལས་སད་དེ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་སྐྱོད་བཞིན་པ་དང་། ཨ་རི་ནི་དེ་སྔ་འཛམ་གླིང་གི་ནུས་སྟོབས་དང་བདེ་འཇགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྐྱར་གསོའི་ཆེད་དུ་དཀའ་ལས་རྒྱག་གི་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་འདི་གཉིས་དུས་རྟག་ཏུ་ཕན་ཚུན་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་ཡོད་ཀྱང་། ཁོ་གཉིས་བར་གྱི་རྣོ་ངར་ཆེ་བའི་འགྲན་རྩོད་དེ་དག་དུས་ནམ་ཡང་ཕྱི་ལོགས་སུ་མངོན་མ་བཅུག་པར་སྦེད་ཅི་ཐུབ་བྱས་ཡོད། ནམ་ཞིག་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་འོས་ཐོབ་པ་ཊི་རུམ་ཕི་ཡི་སྲིད་དབང་འོག་ནས་ཕྱིར་མངོན་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་འདུག གལ་སྲིད། ད་ལྟ་འཇིགས་སྣང་བྱེད་བཞིན་པའི་འགྲན་རྩོད་དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ན། དེ་ལ། “ཐོབ་ཤོར་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ལ་སུ་ཞིག་ལྟོགས་ཤི་ཐེབས་ཡོད་དམ།” ཞེས་པའི་དྲི་བ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད།
ད་རེབ་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་འཛམ་གླིང་ཐོག་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་བཞིན་མཐོང་དུ་འཇུག་འདོད་དེ། རང་ཕྱོགས་གཙོ་བོར་བསྒྲུབས་ཏེ་གཞན་ཕྱོགས་དགག་སྟངས་ལ་བལྟས་ན། ཁོའི་གྲོད་ཁོག་ཤུགས་དྲགས་པོ་ལྟོགས་ཀྱི་ཡོད་ཚོད་འདུག དྲང་པོར་བཤད་ན། དེར་ཡོད་ཀྱི་ཚོགས་ཞུགས་པ་དང་འཛམ་གླིང་གི་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་འཆར་གཞི་གང་ཡང་མེད་པར་དོན་མེད་ཁ་ཕོ་སྒྲོག་བཞིན་པའི་སྲིད་འཛིན་འོས་ཐོབ་པ་ཊི་རུམ་ཕི་དང་མ་འོངས་པའི་ཁོའི་གཞུང་ལས། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་འབུལ་བ་འཆར་གཞི་ཅན་དེ་འཚམས་པོ་དང་གྲོད་ཁོག་ལ་ཕན་རླབས་ཆེ་བར་རྩི་བཞིན་འདུག