་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་འདོན་ཐེངས་སྔ་མའི་འཕྲོས།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ཁྱེད་ཀྱིས་གོང་དུ་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་འདི་རྩེད་ན་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཐུབ་པ་རེད་གསུངས་སོང་། དེའི་སྐོར་འགྲེལ་བཤད་ཅིག་བསྐྱོན་ན་འགྲིག་གམ།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། དེ་མ་འགྲིག་པ་ཡོད་པ་མ་རེད། ནང་ཆོས་ལ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དེ་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་དེ་ལུས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་མདོའི་ནང་ཞིབ་ཏུ་བསྟན་ཡོད་ཀྱང་། ལུས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྲ་ཞིང་ཞིབ་པ་སྔགས་ཀྱི་ནང་དུ་བསྟན་ཡོད་སྟབས། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་ལུས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཟེར་བ་རེད། སྔགས་ཀྱི་རྫོགས་རིམ་དེ་མདོ་བསྡུས་ན་ན་རོ་ཆོས་དྲུག་ནང་མ་འདུས་པ་ཞིག་ཧ་ལམ་ཡོད་པ་མ་རེད། ན་རོ་ཆོས་དྲུག་གི་རྩ་བ་དེ་གཏུམ་མོ་ཟེར་བ་དེ་རེད། གཏུམ་མོ་ཟེར་བ་དེ་རྩ་རླུང་བསྒོམས་ཏེ་ལུས་ལ་དྲོད་འབར་བའི་ནུས་པ་ཞིག་ལ་ཟེར་བ་རེད། སྔགས་ཀྱི་གཞུང་མང་པོའི་ནང་གཏུམ་མོ་ལམ་གྱི་སྲོག་ཤིང་ཡིན་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
གཏུམ་མོ་དང་སྒྱུ་ལུས། གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ། རྨི་ལམ། འདི་དག་བཞི་ལ་རྩ་བའི་ཆོས་བཞི་ཟེར་བ་དང་། བར་དོ་དང་འཕོ་བ་གཉིས་ལ་ཡན་ལག་གི་ཆོས་གཉིས་ཟེར་བ་རེད། དེའི་ཉིང་ལག་ཕོ་ཉ་དང་འཕོ་བ་གྲོང་འཇུག་གཉིས་རེད། འདི་གཉིས་དགེ་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མཚོན་ན་གསང་བ་བྱེད་པ་ཞིག་རེད། ཕོ་ཉ་ནི་རིག་མ་བསྟེན་པའི་སྐོར་རེད། རིག་མ་བསྟེན་པ་མགྱོགས་ལམ་ཡིན་སྟབས་ཕོ་ཉ་བཏགས་པ་ཡིན་ས་རེད། ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་དེ་བསྡུ་བའི་སྐབས་སུ་ཕོ་ཉ་བསྟེན་དགོས། ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་ཚུར་བསྡུ་བ་ལ་བདེ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། བདེ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་དེ་ཡོང་ཐབས་ལ་ཕྱི་ཡི་ལས་རྒྱ་དང་ནང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་བསྟེན་ཏེ། བདེ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་དེ་འཕེལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད། བདེ་བ་ཅི་ཙམ་ཤུགས་ཆེན་པོ་འཕེལ་ན་རླུང་དེ་ཙམ་འགོག་ཐུབ་པ་དང་། རླུང་ཅི་ཙམ་འགོག་ཐུབ་ན་སེམས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་དེ་ཙམ་འགག་པ་རེད། རྣམ་རྟོག་ཅི་ཙམ་འགག་ན་སེམས་གྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་དེ་ཙམ་མངོན་དུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
སྤྱིའི་ཆ་ནས་གཏུམ་མོ་ལ་དྲོད་ཀྱི་གཏུམ་མོ་དང་བདེ་བའི་གཏུམ་མོ། མི་རྟོག་པའི་གཏུམ་མོ་གསུམ་ཡོད། དྲོད་ཀྱི་གཏུམ་མོའི་གྲོགས་དེ་རླུང་འཛིན་དགོས་པ་དང་། རླུང་འཛིན་པའི་ཐབས་ལ་འཕྲུལ་འཁོར་དང་ལུས་སྦྱོང་རྩེད་དགོས་པ་རེད། གཏུམ་མོ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྩ་ཡི་གཏམ་མོ་དང་། རླུང་གི་གཏུམ་མོ། ཐིག་ལེ་གཏུམ་མོ་སོགས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་རྩེད་དེ་ལུས་སྟོབས་རྒྱས་པ་དང་མཉམ་དུ་ཕོ་མོའི་བྱང་སེམས་དཀར་དམར་འཕེལ་བ་དང་། (སྐྱེས་པའི་ཁུ་བ་དཀར་པོ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ཟླ་མཚན་དམར་པོ་ལ་ཟེར།) བྱང་སེམས་དཀར་དམར་ལས་ཡེ་ཤེས་ངང་གིས་འཕེལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཟབ་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལུས་ལ་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིག་ན་སེམས་ལ་རྟོག་པ་འཆར་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན། སེམས་ཀྱི་ཀག་སེལ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་། ལུས་ཀྱི་ཀག་སེལ་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་ཡིན་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་ “བཤད་དང་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ” གསུངས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་དེ་གཉིས་གང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་རེད།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། ཆོས་གོ་བར་བྱ་བའི་རིམ་པ་དང་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རིམ་པ་ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད། ཆོས་གོ་བར་བྱ་བའི་རིམ་པ་དེ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དོན་གོ་བ་དང་དོན་རྟོགས་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད། ན་རོ་ཆོས་དྲུག་སོགས་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རིམ་པ་རེད། ཆོས་སྦྱོང་བའི་སྐབས་སུ་སྦྲང་མ་ལྟ་བུ་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་འདྲ་མིན་ནས་སྦྲང་རྩི་གསོག་དགོས་པ་དང་། ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྐབས་སུ་རི་དྭགས་རྨས་མ་ལྟར་གཅིག་པུ་ནགས་ཁྲོད་རི་གསེང་སོགས་སུ་སོང་སྟེ་སྒོམ་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། སེ་འབྲས་དགའ་གསུམ་སོགས་གདན་ས་ཁག་ཏུ་འདི་འདྲའི་བཤད་སྲོལ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ‘བྱ་ཚང་ཡོད་ཡིན་ན་ཚང་ལ་སོང་། བྱ་ཚང་མེད་ཡིན་ན་རི་ལ་སོང་།’ ཟེར་བ་རེད། དེའི་དོན་དག་དགོན་པ་འཛིན་སྐྱོང་དང་ཆོ་ཀ་ཕྱག་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡིན་ན་སོ་སོའི་དགོན་པར་སོང་། ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡིན་ན་རི་མགོར་མཚམས་བསྙེན་པར་སོང་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། སེ་འབྲས་དགེ་གསུམ་འདི་གཙོ་བོ་ཆོས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ས་དང་ཆོས་གོ་བར་བྱེད་ས་ལྟ་བུ་རེད། བོད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ལ་མཚོན་ན། ཁ་ཤས་ཀྱིས་འདོན་པ་དང་ཆོ་ཁ་ཕྱག་ལེན་ལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་པ་དང་། ཁ་ཤས་ཀྱིས་རིགས་ལམ་སྦྱངས་ཏེ་མཚན་ཉིད་རྩོད་པ། ཁ་ཤས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་སོགས་འགྲོ་སྟངས་མ་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་རེད། རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། སྒོམ་རྒྱག་པ་དང་འཕྲུལ་འཁོར་རྩེད་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕན་ནུས་གཙོ་བོ་ག་རེ་རེད། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཕན་ནུས་སོ་སོ་རེད་དམ་གཅིག་པ་རེད།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། ནང་ཆོས་ཀྱི་བཤད་སྟངས་བྱས་ན། སེམས་དེ་འཁོར་བར་འཁོར་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱལ་བོ་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱལ་བོ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་། གཏི་མུག ང་རྒྱལ། ཕྲག་དོག་སོགས་བློན་པོ་ལྔ་ཡོད། ད་དུང་དེ་ལ་རྣམ་རྟོག་གི་དམག་མི་གྲངས་མེད་པ་ཡོད་ཟེར་བ་རེད། ང་ཚོ་མི་དཀྱུས་མ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སེམས་དེ་ག་དུས་ཡིན་ཡང་རྒྱ་ཡན་དུ་ཤོར་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། སེམས་བཟུང་སྟེ་དབང་དུ་བསྡུ་ཐུབ་ཡོད་མཁན་སུ་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། སེམས་འཛིན་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
སྔགས་ཀྱི་ནང་དུ་སེམས་འཛིན་པའི་ཐབས་ལ་རྒྱལ་བོ་མཁར་ནང་ནས་འཛིན་སྟངས་ཤིག་དང་། རྒྱལ་བོ་འཕྲང་ལམ་ནས་འཛིན་སྟངས། རྒྱལ་བོ་གཡེང་ཡུལ་ནས་འཛིན་སྟངས། རྒྱལ་བོ་རྫས་ཀྱིས་འཛིན་སྟངས་སོགས་བཞི་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་བོ་མཁར་ནང་ནས་འཛིན་སྟངས་དེ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བཤད་སྟངས་རེད། བློན་པོ་ཉོན་མོངས་ལྔ་དང་། རྣམ་རྟོག་གི་དམག་མི་གྲངས་མེད་པ་དག་ལ་རྒྱག་རེས་བརྒྱབ་ན་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་རྒྱུ་དཀའ་མོ་ཡིན་སྟབས། སེམས་རྒྱལ་བོ་དེ་ཐད་ཀར་འཛིན་པའི་ཆེད་དུ་ལུས་མཁར་ལ་དཔེ་བླངས། མིག་གཉིས་སྐར་ཁུང་ལ་དཔེ་བླངས་ཏེ། སྒོམ་བརྒྱབ་སྟེ་སྐར་ཁུང་ལས་རང་གི་སེམས་ལ་ཁ་ཐུག་གིས་བལྟས་ན། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དམར་དམར་རྗེན་རྗེན་དུ་མཐོང་ཐུབ་པ་རེད། འདི་ལ་རིག་པ་གཅེར་མཐོང་ཡང་ཟེར་བ་རེད།
རྒྱལ་བོ་འཕྲང་ལམ་ནས་འཛིན་སྟངས་དེ་རྩ་དབུ་མ་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་དང་། རྩ་དབུ་མའི་འཕྲང་ལམ་ནས་བསྒུགས་ཏེ་རྒྱལ་བོ་འཛིན་པར་གཏུམ་མོ་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་རེད། རྩ་རླུང་བསྒོམས་ཏེ་གཟུགས་པོའི་ནང་ལ་གཏུམ་མོའི་དྲོད་བསྐྱེད་དགོས་པ་དང་། གཏུམ་མོའི་དྲོད་ལ་བརྟེན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་རྩ་ཐམས་ཅད་སྒོ་ཕྱེ་ཡོང་གི་རེད། རྩ་སྒོ་ཕྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྩ་དབུ་མའི་ནང་རླུང་རྒྱུ་བ་དང་། ཐུར་སེལ་གྱི་རླུང་གྱེན་ལ་རྒྱུ་སྟེ་མེ་མཉམ་གྱི་རླུང་གཡོས་ཏེ། སྤྱི་བོའི་གཙུག་ནས་ཁམས་ཀྱི་དྭངས་མ་(སྐྱེས་པའི་ཁུ་བ།)ཐིག་ལེ་བཞུས་ཏེ་རྩ་དཀར་བརྒྱུད་ནས་མར་བཞུར་ཡོང་སྐབས། ཐིག་ལེ་དེ་རྩ་དཀར་གྱི་ངོས་སུ་ཐུག་རེག་བྱས་པའི་བདག་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་ལ་བདེ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་བསྟེར་བ་རེད།
ཕོའི་བྱང་སེམས་དཀར་པོ་དེ་གཟུགས་པོའི་རྩ་ལམ་ཐམས་ཅད་ནང་ཁྱབ་ཡོད་ཀྱང་གཙོ་བོ་སྤྱི་གཙུག་ཀླད་པར་གནས་ཡོད་སྟབས། སྤྱི་གཙུག་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོ་ཟེར་བ་རེད། མོའི་བྱང་སེམས་དམར་པོ་དེའང་ལུས་ཀྱི་རྩ་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཡོད་ཀྱང་བརྟེན་ས་གཙོ་བོ་ལྟེ་བའི་འོག་གི་སོར་བཞིའི་མཚམས་སུ་གནས་ཡོད་པ་རེད། རྩ་རླུང་སྒོམ་ནས་བདེ་བ་ཞིག་འཕེལ་གྱི་ཡོད་པ་དེ་ཕོ་མོ་ཉིས་སྦྱོར་(ཕོ་མོའི་འཁྲིག་སྤྱོད།)སྐབས་ཀྱི་བདེ་ཚོར་དང་འདྲ་བོ་ཡིན་སྟབས། སྔགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཕོ་མོའི་སྦྱོར་བ་དེ་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ཏེ་ཧ་ཅང་རྒྱས་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
ཐིག་ལེ་དཀར་དམར་དེ་བ་མོའི་འོ་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། བ་མོ་མ་བཞོས་ན་སྐམ་འགྲོ་བ་དང་བཞོ་རྒྱུ་མང་དྲགས་ན་འོ་མ་རྫོགས་འགྲོ་བ་རེད། ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་མཁན་ཡིན་ན་ལུས་སྟོབས་ཉམས་ནས་ཐིག་ལེ་སྐམ་ཉན་གི་མ་རེད། ལུས་ཟུངས་གསོ་བའི་ཆེད་དུ་འཕྲུལ་འཁོར་རྩེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ཟ་མའང་ཡག་པོ་ཟ་དགོས་པ་རེད། སྔགས་ཀྱི་ནང་དུ་མཚམས་རེར་ཤ་ཆང་སྤྱོད་ཆོག་པའང་རྒྱུ་མཚན་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ང་ལ་ད་དུང་གསལ་བོ་ཞིག་ཆགས་མ་སོང་། རྩ་རླུང་སྒོམ་པ་དང་འཕྲུལ་འཁོར་རྩེད་པ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བ་ག་རེ་ཡོད་པ་རེད། དེ་གཉིས་ཀྱི་ནུས་པ་གཅིག་པ་རེད་དམ་ཁ་ཁ་རེད། གསལ་བོ་ཞིག་གསུངས་རོགས།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། ངས་ཁྱེད་ལ་དཔེ་ཞིག་བཞག་ནས་བཤད་ན། ང་ཚོའི་རླུང་དེ་སེམས་ཀྱི་རྟ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། སེམས་དེ་རྐང་པ་མེད་པའི་མི་ཞིག་དང་། རླུང་དེ་མིག་མེད་པའི་རྟ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་གཉིས་འཕྲད་པའི་དབང་གིས་ཉེས་པ་མང་པོ་གསོག་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་སེམས་འཛིན་པའི་ཆེད་དུ་སྔོན་ལ་སེམས་ཀྱི་རྟ་རླུང་དེ་འཛིན་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་སྔགས་ཕྱོགས་ནས་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་རྩེད་པ་དང་། མདོ་ཕྱོགས་ནས་སྒོམ་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་རེད། སེམས་འཛིན་པའི་ཐབས་ལ་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་ཚོས་ལོ་དང་ཟླ་བ་མང་པོར་རྩ་རླུང་སྒོམ་གྱིན་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། རླུང་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་བུམ་ཆེན་དང་བུམ་འབྲིང་། བུམ་ཆུང་ཟེར་བ་སོགས་ཡོད། ཐོག་མའི་གོ་རིམ་སྐབས་སུ་བུམ་ཆུང་སྐར་མ་གསུམ་ལ་རླུང་འཛིན་དགོས་པ་དང་། བུམ་འབྲིང་སྐར་མ་དྲུག བུམ་ཆེན་སྐར་མ་དགུ་རེད། འུ་ཅག་མྱོང་གོམས་མེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་རླུང་སྐར་མ་གཅིག་ལྷག་འཛིན་ཐུབ་པ་མ་རེད། ཚན་རིག་གི་ཐོག་ནས་སྐར་མ་ལྔ་ལ་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་བཀག་ན་ཤི་འགྲོ་བ་རེད་ཟེར་གྱི་ཡོད། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ནུས་པ་འཐོན་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། རླུང་ཆུང་བ་ཉིན་གཅིག་དང་འབྲིང་བ་ཟླ་བ་གསུམ། རླུང་ཆེན་པོ་ཟླ་བ་དྲུག་ལ་འཛིན་ཐུབ་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་རླུང་ཕར་གཏོང་བ་དང་ཚུར་རྔུབ་པ། གནས་བ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་འདིའི་སྐབས་སུ་རླུང་གནས་པ་དེ་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། རླུང་འཛིན་ཐུབ་ན་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་བཟུང་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
སེམས་འཛིན་ཐབས་སུ་སྔགས་ཕྱོགས་ནས་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་དང་གཏུམ་མོའི་དྲོད་ལ་བརྟེན་པ་རེད། འདི་ལ་མ་བསྒོམས་པའི་སངས་རྒྱས་པའི་ལམ་ཡང་ཟེར་བ་རེད། སྒོམ་རྒྱག་མ་དགོས་པར་འཕྲུལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་འགག་སྟེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་དེ་མཐོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
ལུས་སྦྱོང་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་ལ་བདེ་བ་ཕབ་པའི་འཕྲུལ་འཁོར་དང་། བདེ་བ་འཛིན་པའི་འཕྲུལ་འཁོར། བདེ་བ་བཀྲམ་པའི་འཕྲུལ་འཁོར་སོགས་ཡོད་པ་རེད། འཕྲུལ་འཁོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་རྩེད་རྗེས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཐོག་ཉམས་པར་བཞག་ན་སོ་སོའི་སེམས་ངོ་སྟོང་སང་སང་ཡོད་པ་རེད། འཕྲུལ་འཁོར་དེ་གཏུམ་མོའི་འབོགས་འབྱིན་དང་ཀག་སེལ་ལྟ་བུ་རེད།
མདོ་ཕྱོགས་ནས་གཙོ་བོ་སྒོམ་ལ་བརྟེན་པ་རེད། སེམས་ལ་ཐད་ཀར་རྒོལ་ཏེ་ཉེས་པ་ལྔ་དང་སྟོབས་དྲུག ཡིད་བྱེད་བཞི། སེམས་གནས་དགུ། འདུ་བྱེད་བརྒྱད་སོགས་བསྒོམས་ཏེ་སེམས་འཛིན་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཐབས་ལམ་མ་འདྲ་བ་རེད་མ་གཏོགས་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀས་སེམས་བཟུང་སྟེ་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་འགོག་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་པ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། སྔགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཐིག་ལེ་ཡར་འདྲེན་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་སྒོམ་རྒྱག་སྟངས་ཤིག་གམ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་འཛིན་སྟངས་ཤིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་འདྲ།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། ཐིག་ལེ་ཕབ་སྟངས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་ལས་རིག་མ་བསྟེན་པ་དང་རིག་མ་སྒོམ་པ་གཉིས་གཞན་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་ཐིག་ལེ་ཕབ་སྟངས་དང་། གཏུམ་མོ་སྒོམ་པ་དང་ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་(ལག་པས་རང་གི་གསང་གནས་ལ་འཕུར་མཉེད་བྱས་ཏེ་བདེ་བ་ཕབ་པ།)གཉིས་རང་ལུས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཐིག་ལེ་ཕབ་སྟངས་རེད། སྐྱེས་པ་སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་གཏུམ་མོ་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་རིག་མ་བསྟེན་དགོས་དང་མི་དགོས་རྩོད་པ་རེད། གང་ལྟར། རིག་མ་བསྟེན་ན་མགྱོགས་ལམ་ལྟ་བུ་རེད། དགེ་ལུགས་པའི་གཞུང་དུ་བོགས་འདོན་ཙམ་ལ་མ་གཏོགས་རིག་མ་བསྟེན་མི་དགོས་གསུངས་ཡོད། སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་མང་ཆེ་བར་གསང་ཡུམ་(བཟའ་ཟླ།)ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་གསང་ཡུམ་ལ་འཁྲིག་པ་སྤྱད་དེ་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲིག་གི་མ་རེད། ཐིག་ལེ་ཡར་འདྲེན་བྱས་ཏེ་བདེ་བ་འཛིན་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། དང་པོ་བདེ་བ་ཕབ་པ་དང་། དེ་ནས་བདེ་བ་འཛིན་པ། དེ་ནས་བདེ་བ་ཡར་འདྲེན་པ། དེ་ནས་བདེ་བ་བཀྲམ་པ་སོགས་བྱེད་དགོས། བདེ་བ་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་དུ་ཁྱབ་པའི་སྐབས་སུ་ལུས་སྟེང་ལ་གཟེར་མ་བཏབས་ཀྱང་ན་ཟུག་མི་ཚོར་བ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ས་རེད། ཐིག་ལེ་མར་འབབ་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་དེ་ལ་ཕོ་བདེ་དང་། ཐིག་ལེ་ཡར་འདྲེན་པའི་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་མོ་བདེ། ཐིག་ལེ་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་ལ་བཀྲམ་པའི་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་མ་ནང་གི་བདེ་བ་ཟེར་བ་རེད། ཕོ་བདེ་ལ་བདེ་བའི་ཟུག་གཟེར་ཆེ་བ་དང་མོ་བདེ་ལ་བདེ་བའི་ཟུག་གཟེར་ཆུང་བ། མ་ནང་གི་བདེ་བ་དེ་བདེ་བ་ཆེ་ཞིང་འཇམ་ཟེར་བ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ཁྱེད་རང་གི་གསུང་སྟངས་བྱས་ན། སྐྱེས་པ་སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡིན་ན་མཐའ་མར་རིག་མ་བསྟེན་དགོས་པ་དང་། བུད་མེད་སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡིན་ནའང་དེ་བཞིན་དུ་མཐའ་མར་ཁྱོ་ག་བསྟེན་དགོས་ཚུལ་གསུངས་སོང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་ཚོས་ལུས་འབྲེལ་བྱས་ན་སྡོམ་པ་ཤོར་ཡོད་པ་མ་རེད་དམ།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། མགོའི་ནང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མྱོང་བ་དང་། སྙིང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡི་ཚོར་བ། ལུས་རྩ་རླུང་ལ་དབང་ཐོབ་པ་བཅས་ལ་དབང་གསུམ་ཐོབ་པ་ཟེར་བ་རེད། ཚད་གཞི་དེ་ལ་སླེབས་སྐབས་ངེས་པར་དུ་ཕོ་མོའི་སྦྱོར་བ་བྱེད་དགོས་པ་རེད། རྩ་བའི་བླ་མས་ཀྱང་རང་གི་སློབ་མའི་རྟོགས་པ་དང་ནུས་པར་བརྟག་དཔྱད་བཏང་སྟེ་ཚད་བསླེབས་ཡོད་ན་རིག་མ་བསྟེན་དགོས་པའི་བཀའ་གནང་གི་རེད།
རང་གི་ལུས་ལྷ་ཡི་འདུ་ཤེས་དང་ངག་ངག་གི་འདུ་ཤེས། སེམས་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཅས་འདུ་ཤེས་གསུམ་ཡ་མ་བྲལ་བའི་ཐོག་ལ། ཐིག་ལེ་ཕབ་ལ་ལ་མཁས་པ་དང་། ཐིག་ལེ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ། ཐིག་ལེ་ཡར་འདྲེན་པ་ལ་མཁས་པ། ཐིག་ལེ་བཀྲམས་པ་ལ་མཁས་པ་བཅས་མཁས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སྐབས་ལ་རིག་མ་བསྟེན་ཏེ་སྦྱོར་བ་བྱས་ཀྱང་སྡོམ་པ་ཤོར་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་སྦྱོར་བ་བྱེད་ས་དེ་སྤྱིར་བཏང་གི་མི་དཀྱུས་མ་དེ་འདྲ་མ་ཡིན་པར། ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་དང་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཚད་ལོན་པ་ཞིག་དགོས་པ་རེད། འཁྲིག་པ་སྤྱོད་སྐབས་ཐིག་ལེ་ཐིགས་པ་གཅིག་ཀྱང་ཕྱི་ལ་འཆོར་ཉན་གི་མ་རེད།
རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་མཚོན་ན་ཡང་གསང་ཡུམ་བསྟེན་ཡོད་དང་མེད་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ཚེ་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཡོད་ཀྱང་། ལུས་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་པའི་མཛད་པ་བསྟན་ཡོད་པ་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། རིག་མ་བསྟེན་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར་མཁན་ཡང་ཡོད་པ་རེད། སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་རྟོགས་པ་གང་ལ་གང་འཚམ་ལ་བསླེབས་པའི་སྐབས་སུ་ངེས་པར་དུ་རིག་མ་བསྟེན་དགོས་པ་རེད། རིག་མ་མ་བསྟེན་ན་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ལ་འགལ་ཡོད་པ་རེད།
སྔགས་ཆོས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་མཁན་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཧ་ཅང་གཟབ་གཟབ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་སྐབས་གང་ཟག་སྒེར་མཚན་དུ་བྱས་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་ཀྱང་། བསྟན་པ་སྤྱི་མཚན་ལ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་གང་རུང་ནས་གནོད་ཀྱི་ཡོད་ན། རིག་མ་དང་ལྷན་དུ་གནས་དབེན་པ་སུ་གང་གིས་མི་མཐོང་སར་སོང་སྟེ་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་དང་། ཡང་ན་དགེ་སློང་གི་ཆ་བྱད་བསྒྱུར་ཏེ་སྐྱ་བོའི་ཆས་སུ་ཞུགས་ནས་ཉམས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་རེད། དཔེར་ན། སྔོན་ཆད་བྲམ་སེ་(གྲུབ་ཆེན)ས་ར་ཧཱ་དཔལ་ན་ལེན་ཊར་བཞུགས་སྐབས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་མོ་དང་མི་མ་ཡིན་སོགས་ཡོང་སྟེ་ཁོའི་བཞུགས་གནས་སུ་སྐད་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་ཕྱི་ལོགས་ནས་ཐོས་ཏེ། ན་ལེན་ཊའི་དགེ་བསྐོས་ནང་དུ་ཡོང་སྐབས་མི་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། རྗེས་ལ་ས་ར་ཧཱ་ན་ལེན་ཊ་ནས་ཕྱིར་འཕུད་བཏང་བའི་སྒྲུང་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་རེད། གྲུབ་ཆེན་ས་ར་ཧཱ་ཡིས་རིག་མ་བསྟེན་པའི་རྗེས་ལ། “ང་སྔོན་ཆད་དགེ་སློང་རྣམ་དག་མིན། ད་ལྟ་ང་དགེ་སློང་རྣམ་དག་ཡིན།” ཞེས་གསུངས་པ་རེད་ཟེར་བའི་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད།
ཡིན་ནའང་གཏུམ་མོ་སྒོམ་པ་དང་ཐིག་ལེ་ཡར་འདྲེན་སོགས་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་པར། ངས་གསང་སྔགས་ཉམས་སུ་ལེན་གྱི་ཡོད་ཅེས་ཁྱོ་ག་སྐྱེས་དམན་བསྟེན་ཏེ་འཁྲིག་པ་སྤྱད་ན། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒད་པོ་རྒན་མོས་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་སྟངས་དང་གཅིག་པ་རེད། དེ་ལ་སྡུག་པ་མ་གཏོགས་དགེ་པའི་ནུས་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། གོང་དུ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཐིག་ལེ་ཕབ་སྟངས་ལ་གཏུམ་མོ་སྒོམ་པ་དང་རིག་མ་སྒོམ་པ། ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ། དེ་བཞིན། རྫས་དང་སྔགས་སོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་བདེ་བ་ཕབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་། དེས་ན་ངེས་པར་དུ་རིག་མ་བསྟེན་དགོས་དོན་གང་ཡིན་ནམ།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། འདི་ལ་བཤད་སྟངས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། ཁ་ཤས་ཀྱིས་རིག་མ་མ་བསྟེན་པར་གཏུམ་མོའི་དྲོད་དང་རྩ་རླུང་སྒོམ་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་རུ་བགྲོད་ཐུབ་པ་རེད་ཟེར་མཁན་ཞིག་དང་། ཡང་ཁག་ཅིག་གིས་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་སྟོང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་དུ་འཆར་བ་ལ་བདེ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། ཕོ་མོའི་འཁྲིག་སྤྱོད་ཀྱི་བདེ་བ་དེ་གཏུམ་མོའི་དྲོད་དང་དམིགས་པ་སྒོམ་པ། ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་སོགས་ལས་ཀྱང་བདེ་བ་ཤུགས་ཆེ་སྟབས། སྔགས་ཉམས་སུ་ལེན་སྐབས་ངེས་པར་དུ་རིག་མ་བསྟེན་དགོས། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ནང་གི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་རྒྱུ་བྱས་ཤིང་། ཕྱིའི་སྦྱོར་བ་བྱེད་པས་རྐྱེན་བྱས་ན་བདེ་བ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་དེ་འཕེལ་བ་དང་། བདེ་བ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་དེས་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་འཛིན་ཐུབ་པ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་རང་འགགས་སུ་སོང་སྟེ། བདེ་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཐུབ་ཟེར་བ་རེད། རིག་མ་བསྟེན་པའི་བསྟེན་མཚམས་ཐད་དགེ་ལྡན་པ་དང་རྙིང་མ་བ། བཀའ་བརྒྱུད་སོགས་ལ་ཤོད་སྟངས་མ་འདྲ་བ་རེད། དགེ་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། རིག་མ་དེ་མཐའ་མའི་བོགས་འབྱེད་ལྟ་བུར་བསྟེན་དགོས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
ངེད་གཉིས་རིག་མ་རིག་མ་ལབ་པ་མ་གཏོགས་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀ་གཅིག་པ་རེད། སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཕོ་ཡིན་ན་སྐྱེས་དམན་བསྟེན་དགོས་པ་དང་། མོ་ཡིན་ན་ཁྱོ་ག་བསྟེན་དགོས་པ་གཅིག་པ་རེད། དཔེར་ན། མ་གཅིག་ལབ་སྒྲོན་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། ཐོག་མ་དགེ་སློང་ཡིན་ནམ་དགེ་ཚུལ་ཡིན། གང་ལྟར་སྡོམ་པ་བླངས་ཡོད་ས་རེད། ཡིན་ནའང་རྗེས་ལ་སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱས་ཏེ་རྟོགས་པ་གང་འཚམས་ལ་བསླེབས་སྐབས། རྒྱ་གར་གྱི་གྲུབ་ཆེན་ཕ་དམ་པ་བོད་དུ་ཕེབས་པའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ། མོ་རང་གི་རྩ་བའི་བླ་མས་ཕ་དམ་པ་གསང་ཡབ་ལ་བསྟེན་དགོས་གསུངས་སྐབས། ཐོག་མ་མོ་རང་གིས་མོས་མཐུན་གནང་མེད་ཀྱང་རྗེས་ལ་བླ་མའི་བཀའ་བཞིན་ཕ་དམ་པ་གསང་ཡབ་ལ་བསྟེན་པ་རེད། ཁོང་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་བྱེད་སྐབས་ཁྱིམ་མཚེས་ཚོས་མཐོང་ནས་དད་ལོག་བྱས་ཀྱང་རྗེས་ལ་གནམ་མཁའ་ནས་མཇའ་ཤར་བ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཡ་མཚན་དེ་འདྲ་བྱུང་བའི་གཏམ་བརྒྱུད་ཡོད་པ་རེད། རྗེས་ལ་མ་གཅིག་ལབ་སྒྲོན་ལ་བུ་རྒྱུད་ཀྱང་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ནང་དུ་གསང་སྔགས་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གསང་བ་བྱེད་པ་ལས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་མིན་པ་འདྲ། ཁྱོད་རང་དེའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། གསང་སྔགས་ཟེར་བ་དེ་སྣོད་མིན་ལ་ ‘གསང་བ’ དང་། སྣོད་ལྡན་ལ་ ‘སྔགས་པ’ ཟེར་བའི་དོན་རེད། ཡུལ་དུས་མི་འཚམས་པ་དང་། སྣོད་མི་འཚམས་པ། བློ་མི་འཚམས་པ་སོགས་ལ་གསང་བ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་གྱི་གནས་ཚད་མཐོན་པོར་བསླེབ་པའི་ཁ་ཐུག་ལ་གསང་བ་མན་ངག་དེ་དག་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱི་གདམས་པ་ཟབ་མོ་ཟེར་བ་སོགས་བླ་མ་དང་སློབ་མ་བྱས་ཏེ། ངག་བརྒྱུད་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ལས་ཡིག་ཐོག་ཏུ་མེད་པ་སོགས་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་། ང་རང་གི་ལྟ་སྟངས་བྱས་ན། གསང་སྔགས་ཟེར་བ་དེ་དག་གསང་བ་བྱས་ཏེ་འཇོག་དགོས་པ་ཞིག་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་འདི་ལ་གསང་བ་བྱས་ཏེ་གསང་ཐུབ་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་རེད། གསང་སྔགས་ཀྱི་དེབ་ག་རེ་དགོས་ཀྱང་ག་ས་གང་ནས་རེག་གི་ཡོད་པ་རེད།
ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོར་མཚོན་ན་གསང་བ་ཟེར་བ་དེ་ལ་དགའ་བོ་བྱེད་པ་མ་རེད། སྡུག་ཅག་ཅིག་བྱས་ཡོད་ཀྱང་གསང་བ་མ་བྱས་པར་བཤད་བཞག་ན་ཡག་པོར་རྩི་བ་རེད། ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་རིགས་ཚོ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་པ་ཚོར་མཚོན་ན། ནོར་འཁྲུལ་རེ་ཤོར་ན་སྦེད་ཅི་ཐུབ་དང་གསང་ཅི་ཐུབ་བྱེད་པ་རེད། བོད་པ་ཚོས་སྐྱོན་དང་ནོར་འཁྲུལ་རིགས་སྦ་གསང་བྱས་ཏེ་གཡོལ་ཐབས་བྱེད་པ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོས་བཤད་ནས་འདག་ཐབས་བྱེད་པ་རེད།
སྤྱིར་བཏང་སྔགས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་ལུས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ལུས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་ཕོ་མོའི་ཁམས་དཀར་དམར་བཤད་དགོས་པ་རེད། ཁམས་དཀར་དམར་བཤད་སྐབས་དེང་རབས་ཀྱི་བཤད་སྟངས་དང་ཁ་གསལ་བོ་བྱས་ཏེ་ཞུས་ན། ཕོ་མོའི་ལུས་འབྲེལ་དང་ཆགས་སྲེད་རིགས་མ་བཤད་པར་ཡོང་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཚིག་སྦྱོར་སྤེལ་སྟངས་དང་མིང་འདོག་སྟངས་མ་འདྲ་བ་རེད་མ་གཏོགས། གསང་སྔགས་ནང་དུ་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང་། འཁྲིག་སྤྱོད་སོགས་འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་བསྟན་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་མོ་ཞེ་དྲགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཆགས་སྲེད་འབར་དུ་འཇུག་པ་དང་། མཐའ་ན་མཚན་མ་ལ་བཟོ་ལྟ་བཟོ་སྟངས། འཇིབ་ལྡག་བྱེད་སྟངས་ཚུན་ཆད་ཡོད་པ་རེད། དེང་སྐབས་འཁྲིག་སྤྱོད་སྐོར་གྱི་དེབ་དང་གློག་བརྙན་འདྲ་མིན་ཡོད་ནའང་། བོད་པའི་གསང་སྔགས་ནང་གི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀྱི་བདེ་བ་མྱོང་སྟངས་དེ་ལྟ་བུའི་གཏིང་ཟབ་མོ་ཞིག་ཧ་ལམ་ཡོད་པ་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དཔེར་ན། གཏུམ་མོ་ལ་རང་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་གཏུམ་མོ་དང་གཞན་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་གཏུམ་མོ་རིགས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། རང་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་གཏུམ་མོ་ལ་དམིགས་པ་བསྒོམས་ཏེ་གཏུམ་མོའི་དྲོད་སྐྱེད་སྟངས་ཤིག་དང་། སོ་སོའི་ལག་པས་གསང་གནས་འཕུར་མཉེད་བྱས་ཏེ་གཏུམ་མོའི་དྲོད་སྐྱེད་སྟངས་ཤིག་ཡོད་པ་རེད། གཞན་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་གཏུམ་མོ་དེ་རིག་མ་བསྟེན་པ་སོགས་རེད། རིག་མ་བསྟེན་སྐབས་ཐོག་མ་བུད་མེད་དེ་དང་ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་མཐུན་མིན་དང་། གསང་གནས་ཆེ་ཆུང་འགྲིག་མིན། དེ་བཞིན། བུད་མེད་རིགས་གང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ། དེའི་གསང་གནས་ཀྱི་ཟབ་ཚད་དང་། བདེ་བ་འཕེལ་བའི་གནད་རྩ་གང་དུ་ཡོད་པ་སོགས་ལ་བརྟག་དགོས་པ་རེད། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་འདོད་པའི་བསྟན་ཆོས་ནང་ཁོ་རང་གིས་དངོས་སུ་མྱངས་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་རྒྱ་གར་གྱི་འདོད་པའི་བསྟན་ཆོས་ཀྱི་གཞུང་དེ་འདྲ་བཀོད་ཡོད་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད་དེ། མདོ་བསྡུས་ན། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དང་འཇུ་མི་ཕམ་སོགས་ཀྱི་འདོད་པའི་བསྟན་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྔགས་ཀྱི་ནང་གི་ཆ་ཤས་ཙམ་རེད།
དྲི་བ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ཁྱེད་རང་ལ་མཚོན་ན། རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་དང་སྔགས་ཉམས་ལེན་གྱི་གནས་ཚད་ག་འདྲ་ཞིག་ལ་བསླེབས་ཡོད་དམ།
ལན། སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་། ང་རང་ཚད་དང་ནུས་པ་གང་ལའང་བསླེབས་ཡོད་པ་མ་རེད། རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་བ་རེད། ང་རང་ཆུང་དུས་ནས་ལུས་རྩལ་ལ་དགའ་བ་དང་། རིམ་གྱིས་ནང་པའི་གཞུང་ལ་སློབ་སྦྱོང་ཏོག་ཙམ་རེ་བྱས་པ་དང་མཉམ་དུ་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་ཏོག་ཙམ་རེ་སྦྱངས་བ་རེད་མ་གཏོགས་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟོགས་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་འཕྲུལ་འཁོར་གྱི་ཐོག་ནས་ངས་གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར། མིའི་གཟུགས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་ལ་ནུས་པ་གང་ལ་གང་འཚམ་འཐོན་པ་ཞིག་དང་། སློབ་མ་དེ་ཚོར་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་སྐབས་གཞུང་ལུགས་དང་སོ་སོའི་ཉམས་མྱོང་གང་ཐད་ནས་ཏོག་ཙམ་བཤད་ཐུབ་པ་ཞིག་པ་རེད། དེས་གང་ལ་གང་འཚམ་མི་གཞན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཞིག་ཏན་ཏན་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད།
ངས་དེ་རིང་ཁྱེད་ལ་བཤད་པ་འདི་དག་རགས་བཤད་དང་། སྤྱིར་བཏང་གི་ཁ་བརྡ་གནས་སྐབས་སེམས་ལ་གང་དྲན་པ་དེ་རེད། རྩ་བའི་ཆ་ནས་གསང་སྔགས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་རྟོགས་པ་དང་ནུས་པ་ཚད་མཐོན་པོར་བསླེབ་རྒྱུ་དེ་ལས་སླ་བོ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མ་རེད། ཕོ་མོའི་སྦྱོར་བའི་རིགས་འདི་དག་ཀྱང་སྔགས་ཀྱི་ནང་གི་ཆ་ཤས་ཙམ་ཞིག་རེད། གསང་སྔགས་དེ་གཏིང་ཟབ་པོ་དང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་རེད། ཡིན་ནའང་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་རྩེད་དེ་གཏུམ་མོའི་དྲོད་ཙམ་སྐྱེད་རྒྱུ་དེ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་གང་ཡང་མ་རེད། དགེ་རྒན་ཡག་པོ་ཞིག་བསྟེན་པ་ཡིན་ན་ཧ་ལམ་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གཉིས་ནང་གྲུབ་འབྲས་འཐོན་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འདི་དེ་འདྲའི་ཡ་མཚན་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ངའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་བློ་གཅིག་སེམས་གཅིག་གིས་ཉི་མ་གཅིག་ལ་ཉམས་སུ་བླངས་ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་ཏོག་ཙམ་མ་འཐོན་ན་ངས་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་རྫུན་ཡིན་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རང་རེད།
མཚན་པ་དང་པོ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་དམ་ཆོས་ཉི་མ་མཆོག་གི་ལས་དོན་དང་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་ཚེས་ ༦ ཉིན་སྤེལ་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས།
གསལ་བཤད།
༡) གུག་རྟགས་ནང་གི་ཡི་གེ་རྣམས་གསར་འགོད་པའི་མཆན་ཡིན།
བཀུར་བར་འོས་པའི་ཡང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་མཆོག་གི་དྲུང་དུ།
ཞུ་གསོལ།
ཉེ་སྔོན་བདག་གིས་བོད་ཀྱི་དུས་བབས་གསར་འགོད་པ་བཀྲ་ཤིས་དོན་འགྲུབ་དང་མཉམ་དུ་དྲི་བ་དྲི་ལན་ཀྱི་ལམ་ནས་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་ཐོག་ནས་བགྲོ་གླེང་མདོ་ཙམ་བྱས་པའི་སྐོར་ལ་ཉིད་ཀྱིས་དགོངས་འཆར་དང་དྲི་བ་མི་ཉུང་ཞིག་པ་བཏོན་པར་སྙིང་ནས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། དྲི་ལན་དུས་ལྟར་ཕུལ་ཐུབ་མ་སོང་པས་དགོངས་འགལ་མེད་པར་མཁྱེན།
གནས་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་དྲི་བ་ཞིག་བཏོན་ཡོད་པ་མ་ཤེས་ཤིང་། ཧ་གོ་སྐབས་ང་རང་ས་གནས་གཞན་ལ་ཡོད་པས་དྲི་ལན་ཐད་ཀར་ཁུངས་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཕུལ་ཐབས་མ་བྱུང་། ཁ་སང་ཁུངས་དེ་བཙལ་ནས་རྙེད་པས་དགའ་བ་དང་བཅས་ཁྱེད་ལ་ཕུལ་བ་ཡིན།
དཔལ་བརྩེགས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ནས་བསྒྲིགས་ཤིང་། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་བཏོན་པ།
སྟག་ཚང་ལོ་ཙྭ་བ་ཤེས་རབ་རིན་ཆེན་གྱི་གསུང་འབུམ་པོད་དྲུག་པའི་ཤོག་གྲངས་༢༦༦ནང་ལ། མདོ་སྡེའི་ཕྱོགས་ནས་ལུས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་སྐབས་སུ། ལུས་ལ་མི་གཙང་བའི་རྫས་སོ་གཉིས་འདུས་ཚུལ་རྒྱས་པ་དང་། དགའ་བོ་མངལ་འཇུག་དང་། མངལ་གནས་མདོར། ལུས་ཀྱི་རུས་པ་དང་ཚིགས་དང་། རྩའི་དབྱེ་བ་སོགས་བཤད་ཀྱང་། ནང་གི་རྩ་འཁོར་དང་ཁམས་ཀྱི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བཤད་པ་མེད་ལ། བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་མེར་གནས་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་སུ། གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཅུང་ཟད་དང་། རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་གའི་བདག་འཇུག་ལ་སོགས་པར་དེ་བས་ཆེས་གསལ་བ་དང་། འདུས་པ་བདེ་མཆོག་ཀྱཻ་རྡོར་སོགས་སུ་ཇེ་གསལ་དང་། ཁྱད་པར་འདི་ཉིད་དུ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་རྒྱས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན། མདོ་སྡེའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་སྦྱོང་བའི་ཐེག་པ་དང་། རྒྱུད་སྡེའི་ཕྱོགས་ལ་ལུས་སྦྱོང་བའི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ཤིང་། ཞེས་གསུངས་འདུག་ན། དེ་ངས་སྡོམ་ཆེན་མོ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། གཞན་གྱིས་གོ་བདེ་བོ་དང་། རང་གིས་ཤོད་བདེ་བོ་ཞིག་ཀྱང་འདུག་པས་བདག་གིས་མཚམས་མཚམས་སུ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་དང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཅེས་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་ནས་གུས་བས་ཕུལ།། །།
ང་སྔོན་ཆད་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ལ་ལྟ་སྟངས་མཐོང་སྟངས་ཡག་པོ་དེ་ཙམ་མེད། དེང་སྐབས་བོད་པའི་རིག་གཞུང་གི་བཀའ་དྲིན་ཐུགས་རྗེ་འོག་ཕྱི་རྒྱལ་མགོ་སེར་ཚོར་མགོ་སྐོར་གཏོང་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཚད། དེ་དག་གིས་བོད་པའི་སྐྱིད་སྡུག་དྲན་པའི་ཡུལ་ནས་བརྗེད་དེ་མི་བཤད་དགུ་བཤད་དང་མི་བཅའ་དགུ་བཅའ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད། སྔོན་ཆད་མི་གཞན་ཞིག་དང་ལྷན་དུ་གཉན་རྩེ་སྤྲུལ་སྐུའི་སྐོར་ལ་ཁ་བརྡ་བཤད་སྐབས་ཁོ་རང་གིས་ཀྱང་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་པ་ལས་གཉན་རྩེ་ཚང་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཞིག་གླེང་མ་སོང་། ཡིན་ནའང་ད་རེས་རིན་པོ་ཆེ་ཧ་ཅང་གསལ་བོ་དང་བློ་ལ་འབབ་པོ་བྱུང་། ལྷག་དོན་དུ་ང་རང་ཆེས་དགའ་ས་དེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ངོ་ཚ་དང་འཚེར་སྣང་རིགས་སྤངས་ཏེ་འཛེམ་ཟོན་མེད་པར་ཞལ་སངས་པོའི་གསང་སྔགས་ལ་འགྲེལ་བཤད་གནང་སྟངས་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་པ་བཙན་བྱོལ་བ་ཚོ་དང་རྒྱ་གར་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་སོ་སོས་གང་གནང་ཐུབ་པ་དེ་གནང་བ་དེ་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་འོས་པ་ཡིན་པའི་མི་ཚད་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ནའང་མ་འོངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུའང་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད། ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ཁངས་རིལ་རྦབ་ཏུ་སྒྲིལ་གྱིན་སྒྲིལ་གྱིན་ཇེ་ཆུང་། ཞེས་པའི་གཏམ་དཔེ་ལྟར་རྩོད་གཞི་ཇེ་ཆུང་ནས་ཁ་དོག་ཇེ་མོག་རེད། རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཀྱང་འདི་ལ་འགལ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་རྩོད་གཞི་གཏིང་ཟབ་ཅིག་ཡོད་པ་མཐོང་མ་སོང་ངོ།།
ཀརྨ་བསྟན་སྐྱོང་དབང་པོ་ལགས། ༼ ནང་ཆོས་ལ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དེ་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་དེ་ལུས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། ༽ ཅེས་པ་འདི་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་ཁོང་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་རེད། མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དང་ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པ་དང་རྒྱུ་ཡི་ཐེག་པ་བཅས་དོན་གཅིག་ཡིན་པ་ཆོས་བརྒྱུད་བཞི་ཀ་གཅིག་གྱུར་རེད། མཆན་འགོད་མཁན་ཚང་མས་ངས་དྲི་བ་དེར་ལན་འདེབས་ན་ལེགས་པ་ལས་ཁ་རྩོད་བརྒྱབ་ན་དོན་དུ་རང་ལའང་ཕན་ཐོགས་མེད། ངས་དྲི་ས་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་ཁོང་རང་ལ་ཡིན། གཅིག་སྟེ་ལན་བཏབ་འདོད་པ་ཡོད་ན། མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྩོད་མེད་གང་དུ་ཡོད་ཅེས་པ་སོགས་དྲི་བ་མང་པོ་ཁ་སྔོན་ནས་ཕུལ་དེ་དག་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་ཁུངས་འདི་དང་འདི་ཡོད་གསུངས་དཱ་རང་གཞན་ཚང་མ་ལ་ཕན་ཐོགས།
གསང་སྔགས་ཟེར་བ་དང་། ཐིག་ལེ་ཡར་འདྲེན་ཟེར་བ། གཏུམ་མོ་ཟེར་བ་སོགས་ད་སྔ་མང་པོ་གོ་མྱོང་ཡོད་ཀྱང་ད་བར་དོན་དག་འདི་རེད་བསམ་པ་གཅིག་ཀྱང་སེམས་ངོ་ན་མི་འདུག གོང་གི་བཅར་འདྲི་དེ་ཀློག་ནས་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་སེམས་ངོར་འཆར་སོང་བས་རྣམས་པ་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།
བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གསར་འགྱུར་དམ་དུམ་རིགས་ལ་སྙོབ་ནས་ཡོང་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། དུས་བབ་གསར་འགོད་པ་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་གི་གསར་འགྱུར་རིན་ཐང་ཅན་འདི་དག་ཀློག་ཡོང་སྐབས། བསྐྱར་དུ་གསར་འགྱུར་བ་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་སྐྱེ་ཡོང་གི་འདུག
ཡང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་ཟེར་བ་དེ་དྲ་འབུ་ཞིག་གིས་གཞན་གྱི་མིང་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་རེད། གཅིག་བྱས་ན་སྐྱག་དྲི་ཁ་བའི་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་རིས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན་སྲིད། མི་འདིས་མགོ་འཚོས་ལ་མ་འཚོས་དང་བཅར་འདྲི་ཞིབ་ཀློག་མ་བྱས་པའི་དྲི་བ་ཉི་ཚེ་བ་འདི་དག་གི་ལན་དམ་ཆོས་ཉི་མ་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ནང་དུ་གསལ་བོར་བོར་གསུང་འདུག 1. ཁོང་གིས་ནང་ཆོས་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་ཙམ་གསུངས་ཡོད་པ་ལས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པ་ཟེར་བ་ཞིག་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་གང་དུའང་གསུང་མི་འདུག འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་ཆོས་ལུགས་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་དག་གི་རྗེས་འཇུག་པ་དང་མཁས་པོ་སོ་སོར་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་ཡོང་ཆོག་པ་དང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ཆོས་ཉིད་རེད། 2.སྤྲུལ་སྐུ་དམ་ཆོས་ཉི་མ་མཆོག་གི་བཀའ་ལན་ནང་རླུང་ཕྲ་རགས་གསུངས་ཡོད་པ་ལས་སེམས་ཕྲ་རགས་ཟེར་བ་ཞིག་གང་དུའང་གསུང་མི་འདུག སྤྱིར་བཏང་སེམས་ལ་ཕྲ་རགས་ཀྱི་འགྲེལ་ཚུལ་ཡོད། 3. འདི་ནས་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། དོན་ཚན་བཅུ་ཙམ་གསང་བ་ཡིན་ན་གནས་སྐབས་འདི་རུ་གྲངས་ཀ་བཅུ་དེ་དག་ཚང་མ་བགྲང་དངོས་པའི་ངེས་པ་མེད། 4. སྔགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་དམ་ཆོས་ཉི་མའི་གསུང་གི་མཇུག་ཙམ་ན་གསལ་བོར་གསུངས་འདུག སྐད་ཆ་དེ་ཡང་དང་དབོར་དུ་བསྐྱར་ལྡབ་ཡང་ལྡབ་བྱེད་དགོས་དོན་མེད། 5. གསུང་རྒྱུའི་ཆོས་དང་སྒོམ་རྒྱུའི་ཆོས་དེ་གཟུགས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཆེད་དང་ཆོས་ཆོས་སུ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་ཁ་ཁར་འགྲེལ་པ་ཙམ་ལས་གཞན་དེ་གཉིས་ཁ་ཁ་རེད་གང་དུའང་གསུངས་མི་འདུག 6. ཡབ་ཡུམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ངེས་པར་དུ་བསྟེན་དགོས་པ་གྲུབ་མཐའ་གཞན་དུ་འགྲེལ་ཚུལ་ཡོད་པ་ང་རང་གིས་ཀྱང་དེབ་འགའ་རེའི་ནང་དངོས་སུ་མཇལ་མྱོང་ཡོད། ཉམས་ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་གྲུབ་མཐའ་སོ་སོར་འགྲེལ་སྟངས་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་ལོང་པས་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་མོ།། མཐའ་དོན་ཡང་སྤྲུལ་སྐུར་ཞུ་རྒྱུར། མཁས་པ་དང་སྤྲུལ་སྐུའི་མིང་གིས་བཏགས་པའི་རྗེས་ལ་གཞན་ལ་དགག་གཞག་སྤང་གསུམ་བྱེད་པར་ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་དང་སྐབས་དང་དུས་འཚམས་པོ་རེད་དང་མ་རེད་ལ་དགོངས་པ་ཡག་པོ་བཞེས་པར་འཚལ།།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚང་ལ་བཀའ་དྲིན་སྐུ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་བ་དང་། ང་རང་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚང་ལ་དགའ་སའི་གནད་ཀྱང་འདི་ལྟར་དྲི་བ་དྲིན་ཁ་གསལ་གཏིང་ཟབ་ཡོད་པས་ཡིན། ཡི་རངས་ཡོད་ལགས།
དེ་ནས་ 《ཡབ་ཆོས་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་གྱི་ལུས་སྦྱོང་ཐར་བའི་ལམ་ཆེན་བཞུགས་སོ།།》 ཞེས་པ་དང་། 《བདེན་པ་མི་གཙོ་ཕན་པ་གཙོ།》ཞེས་པ་དང་། 《རང་བཤད་ལྟ་བའི་མགུར་དབྱངས།》ཞེས་པ་སོགས་ཀྱི་འཕྲུལ་དེབ་ཡོད་མེད་དང་། ཕྱག་དེབ་འདི་དག་གང་ནས་བླུ་ཐུབ་བམ། གང་ནས་རག་གམ་ཞེས་པ་འདི་ལ་ལན་ཞིག་གནང་བར་འཚལ།
ཐབས་མཁས་རྒྱ་མཚོ་ལགས། བཅར་འདྲི་འདིའི་ཚན་པ་དང་པོའི་ནང་གི་ཉིད་ཀྱི་དྲི་བའི་འོག་ཏུ་གསལ་བཤད་བྱས་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས་རོགས།
བློ་བཟང་དམ་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ལགས་བཀའ་དྲིན་ཆེ། ཁྱེད་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པའི་ཚན་པ་གཉིས་ཀ་བཀླགས་ཟིན། དཔེ་ཡག་པོ་འདུག མ་ཟད་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་དེབ་དེ་དག་ཀྱང་ཀློག་རྒྱུའི་འདུན་པ་ཆེན་པོ་ཤར་བྱུང་།།
ཡང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་ལགས། ཤ་ཚ་བའི་ཁུལ་གྱིས་ཤོད་བཞིན་ཡོད་དམ་ཡང་ན་བོད་པའི་གཤིས་ཀ་ངན་པ་མི་གཞན་འབུར་འཇོམ་གཏོང་འདོད་ཀྱིས་གཞོལ་གྱི་ཡོད། དེ་སྔ་ཁྱེད་རང་གིས་བཀའ་སློབ་གནང་བཞིན་པ་དང་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་བཞིན་པ་མང་པོ་ཐོས་མྱོང་ཡོད། ནོར་འཆུག་དང་ཐལ་ཆ་ཤོར་བ་སོ་སོ་མཁས་མདོག་སྟོན་པ་ལས་ཕར་ཕྱོགས་ལ་གོ་རྒྱུ་ཚོར་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ལུང་གི་སྟེང་ལ་ལུང་དྲངས་པ་དང་རིགས་པ་ལྟར་སྣང་གི་སྟེང་ལ་ལྟར་སྣང་བཀོལ་ཏེ་གདན་ས་ཁག་གི་དགེ་བཤེས་ཚོས་ཞེད་སྣང་བཀོལ་བ་དང་མི་གཞན་ཧང་སང་དུ་འཇུག་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་བཤད་རྒྱག་སྟངས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་ལས་གོང་གི་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་གིས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་ཁ་གསལ་གོ་བདེ། སེམས་ལ་འབབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་མིག་ལ་འཆར་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ངས་ད་བར་མཐོང་མ་སོང་ལ་ཐོས་ཀྱང་མ་མྱོང་། ང་རང་ཡང་ནང་ཆོས་ལ་བག་ཆགས་ཙམ་འཇོག་མྱོང་མཁན་ཞིག་ཡིན། གོ་རྟོགས་ཁྱོན་ནས་མེད་མཁན་ཞིག་མིན། སོ་སོས་འདི་ཙམ་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་བྱེད་མི་ཐུབ་ཀྱང་གཞན་གྱིས་གནང་བཞག་པ་དེའི་ལེགས་ཉེས་དབྱེ་འབྱེད་དོག་ཙམ་བྱེད་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་འདི་ནས་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་ས་གཙོ་བོ་ག་རེ་རེད་ཟེར་ན། གོང་གི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་འདི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་ཏུ་སྤྱིར་བཏང་ཐོལ་བྱུང་གི་དྲན་ཚུལ་ཙམ་བཤད་པ་ལས་གཞུང་རྩོམ་པ་དང་རྩོད་སྤུང་བྱེད་པ་སོགས་མ་རེད། སྤྱིར་བཏང་གི་དྲན་ཚུལ་ཁ་བརྡ་ཙམ་ཞིག་གི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ནས་འདི་ལྟ་བུར་ཀློག་པ་པོ་ཚོར་གསང་སྔགས་དང་རྩ་རླུང་འཁྲུལ་འཁོར་གཏུམ་མོ་ཐིག་ལེ་སོགས་ནང་ཆོས་དང་གསང་བསྔགས་ནང་གི་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཞིག་གི་ཕྱོགས་ལ་མཛུབ་མོ་རི་སྟོན་གྱི་ཚུལ་དུ་འདིའོ་སྙམ་པ་ཞིག་གི་བག་ཆགས་འཇོག་ཐུབ་པ་འདི་ལ་སྔགས་བརྗོད་དང་རྗེས་སུ་ཡིད་རངས་མི་ཞུ་བར་གཏིང་དུ་བཙུགས་ཏེ་རྩོད་སྤུང་དགག་རྒྱག་དང་མཁས་མདོག་རྫིག་མདོག་བསྟན་ན་དེ་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་དང་མཁས་པའི་བྱ་བ་རེད་དམ།
ཁ་གསལ་གོ་བདེ་ཧ་ལས་པ་ཞིག་རེད། དགེ་བཤེས་མགོ་རེགས་ཤིག་གི་མདུན་ནས་ཟླ་གཅིག་ལ་དཔེ་ཁྲིད་ཞུ་བ་ལས་བཅར་འདྲི་འདི་ཐེངས་གཅིག་ཀློག་ན་དེས་གོ་རྒྱུ་ཞིག་བསྟེར་ཐུབ།
“ཉལ་རོགས་མེད་པར་ཞག་གཅིག་ཉལ་མྱོང་མེད། ཐིག་ལེ་ཐིགས་གཅིག་ས་ལ་ཟེགས་མྱོང་མེད།” རྒྱལ་དབང་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོས་གསུངས།
སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་ལགས་སུ་དྲི་རྒྱུར། ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ལུས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་རྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་གང་དུ ཡོད། མདོ་ལུགས་ལ་སེམས་ཕྲ་རགས་དང་གཉུག་སེམས་སྐོར་གང་དུ་བཤད་ཡོད། དགེ་ལྡན་པས་ཕོ་ཉ་དང་འཕོ་བ་གྲོང་འཇུག་གསང་བ་བྱས་ནས་གཞན་སྒྱུ་ལུས་འོད་གསལ་གསང་བ་མ་བྱས་པ་དགེ་ལྡན་པའི་གཞུང་གང་དུ་ཡོད། ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན་རིག་མ་བསྟེན་ཞེས་པ་བུད་མེད་བསྟེན་པ་གཅིག་པུར་གོ་བ་བླངས་འདུག་པས་རྒྱུད་རྒྱ་གཞུང་རྣམས་ལས་ཡེ་རྒྱ་གསུངས་པ་དེའི་དོན་ཇི་ལྟར་ཡིན། སྦྱོང་རྒྱུའི་ཆོས་དང་སྒོམ་རྒྱུའི་ཆོས་སོ་སོར་ཡོད་ན་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་སྔར་སྦྱངས་པའི་དོན་དེ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནམ་སྔར་མ་སྦྱངས་པ་ཞིག་སྒོམ་པ་ཡིན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་དགོས་པ་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ལས་གསུངས་པ་དེ་དག་འདོར་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། འདི་དག་གི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས་ན་ཁུངས་དང་བཅས་པ་རེ་རེ་ནས་ཞུ་ཆོག ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་བུད་མེད་ངེས་པར་བསྟེན་དགོས་ན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་རང་སྣང་གི་ཡུམ་ཞེས་པ་དེ་བུད་མེད་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་བུད་མེད་ངེས་པར་བསྟེན་དགོས་ན་གསང་འདུས་རྩ་རྒྱུད་དང་དུས་འཁོར་སོགས་སུ་སོ་ཐར་སྡོམ་པ་རྟག་ཏུ་སྲུང་དགོས་པར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་ནམ།
རིག་མ་བསྟེན་པ་དགེ་ལྡན་པས་ལམ་གྱོ་བོགས་འབྱིན་བྱེད་དུ་གསུངས་པས་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་དང་མི་འདྲ་ཚུལ་གང་ཡིན་སོགས་དྲི་རྒྱུ་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་དེ་ཙམ་མོ། །མཐའ་དོན་དུ་སྐུ་ཉིད་ལ་ཞུ་རྒྱུར། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མིང་ཐོག་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་བཤད་ཀྱང་ཐོག་མ་རང་ཉིད་ནས་རྒྱུས་ཡག་པོ་ཡོད་པར་བྱས་ནས་བཤད་དགོས་པ་དང་། ཐུགས་བསམ་ཏན་ཏན་བཞེས་ནས་གསུངས་པར་འཚལ།།
བླ་མ་རིན་པོ་ཆེས་མཆོག་གིས་འཛེམ་ཟོན་མེད་པར་གསུང་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
རིན་པོ་ཆེས་འདོད་པ་ཁེངས་པ་ཞིག་གསུངས་འདུག གསར་འགོད་པས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ་ཞིག་བྲིས་འདུག