པཱ་ཀི་སི་ཐན་ནང་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་།

རྒྱ་གར་དང་པཱ་ཀི་སི་ཐན་བར་གྱི་སེང་གེ་གཙང་པོའི་ཆིངས་ཡིག་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་པཱ་ཀི་སི་ཐན་ནང་ཆུ་རགས་གསར་རྒྱག་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་འདུག

FILE PHOTO: Salal Dam on the Chenab river, in Reasi district, J&K, Monday, May 5, 2025. All gates of Salal Dam on the Chenab River were closed following suspension of the Indus Waters Treaty in the aftermath of the Pahalgam terror attack.(PTI)

ཉེ་ལམ་རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་རྒྱུད་ཀྱི་ཇ་མུ་དང་ཀ་ཤི་མིར་མངའ་སྡེའི་པཱ་ཧལ་གྷམ་ (Pahalgam) ཁུལ་དུ་དྲག་སྤྱོད་པ་ཁག་ཅིག་གིས་འཇབ་རྒོལ་བྱས་པར་བརྟེན། རྒྱ་གར་གིས་སེང་གེ་གཙང་པོའི་ཆིངས་ཡིག་ (Indus Waters Treaty) མཚམས་འཇོག་བྱས་ཏེ་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཛ་དྲག་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས། པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ཁའེ་བྷ་པག་ཏུང་ཁྭ་ (Khyber Pakhtunkhwa) ཞིང་ཆེན་དུ་མོ་མན་ཌི་ (Mohmand Hydropower Project) ཟེར་བའི་ཆུ་གློག་ཁང་ཆེན་པོ་དེའི་འཛུགས་སྐྲུན་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་བ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་འདུག

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ པ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་ནུས་ཤུགས་བཟོ་སྐྲུན་ཁང་ (China Energy Engineering Corporation) གིས་པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ཆུ་གློག་ཁང་ཆེན་པོ་དེ་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་མགོ་བཙུགས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༦ ལོར་ལས་མཇུག་འགྲུབ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆུ་གློག་ཁང་དེས་གློག་ཤུགས་ཐོན་སྐྱེད་དང་། ཆུ་ལོག་སྟངས་འཛིན། ཞིང་ཆུ་འདྲེན་པ། འཐུང་ཆུ་སོགས་མཐུན་རྐྱེན་མང་པོ་ལ་དམིགས་ཏེ་ལས་གཞི་དེ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་དང་། གློག་ཁང་དེས་གློག་ཤུགས་ ༨༠༠ (MW) འདོན་ཐུབ་པ་དང་། ཉིན་རེར་འཐུང་ཆུའི་ལི་ཝར་ (litre) ས་ཡ་ ༣༠༠ མཁོ་འདོན་བྱེད་ཐུབ་རྒྱུའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བསྒྲགས་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༩ ནས་ ༢༡ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་སྲིད་བློན་གཞོན་པ་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཨི་ཤག་དྷར་ (Ishaq Dar) རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་དུ་ཕྱིན་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཝང་ཡི་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་དང་། རྒྱ་གར་གྱིས་སེང་གེ་གཙང་པོའི་ཆིངས་ཡིག་མཚམས་འཇོག་བྱས་པའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་གྲོས་མོལ་བྱས་ཡོད་འདུག

དེ་འབྲེལ་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་མའོ་ཉིང་ (Mao Ning) གིས། རྒྱ་ནག་དང་པཱ་ཀི་སི་ཐན་གཉིས་ནི་འཐབ་ཇུས་མཉམ་ལས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། འབྱུང་འགྱུར་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོར་ངོས་འཛིན་གྱི་ཡོད། རྒྱ་གར་དང་པཱ་ཀི་སི་ཐན་གཉིས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལངས་ཕྱོགས་ཁ་གསལ་བཤད་ཡོད་ལ། ང་ཚོས་ཕྱོགས་གཉིས་དང་མཉམ་དུ་འབྲེལ་ལམ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་འདོད་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཞི་བདེ་དང་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བ་དང་། དམག་མཚམས་འཇོག་བྱེད་པར་མཐུན་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། ཞེས་བསྒྲགས་འདུག

རྒྱ་གར་དང་པཱ་ཀི་སི་ཐན་བར་གྱི་སེང་གེ་གཙང་པོའི་ཆིངས་ཡིག་དེ་ནི་ཆུ་བགོ་འགྲེམས་ཀྱི་ཆིངས་ཡིག་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གིས་གྲོས་མོལ་བྱས་ཏེ་སེང་གེ་གཙང་པོ་དང་དེའི་ཡན་ལག་གཙང་པོའི་ཆུ་ཐུན་མོང་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཆིངས་ཡིག་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༩ ཉིན་པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ཀ་ར་ཆི་ (Karachi) གྲོང་ཁྱེར་དུ། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནེ་རུ་ (Jawaharlal Nehru) མཆོག་དང་། པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཨ་ཡུབ་ཁཱན་ (Ayub Khan) གཉིས་ཀྱིས་གྲོས་མཐུན་མཚན་རྟགས་བཀོད་ཡོད་པ་རེད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་གར་བྱང་རྒྱུད་ཀྱི་ཇ་མུ་དང་ཀ་ཤི་མིར་མངའ་སྡེའི་པཱ་ཧལ་གྷམ་ (Pahalgam) དུ་འཇབ་རྒོལ་བྱུང་བར་བརྟེན། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་སེམས་འཚབ་དང་། པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱིས་དྲག་སྤྱོད་རིང་ལུགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཏེ་ཆིངས་ཡིག་དེ་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཉིན་ཤས་རིང་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་བར་འགྲོ་འོང་མཚམས་འཇོག་དང་མེ་ཤུགས་འཕུར་མདའ་འཕེན་རེས་བྱས་ཏེ་གདོང་ཐུག་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གཞོན་པ་རྗེ་ཌི་ཝེན་སི་མཆོག་དང་། ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་མར་ཁོ་རུ་བྷིའོ་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་འོག རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་བར་གྲོས་མོལ་བྱས་ཏེ་དམག་མཚམས་བཞག་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་དང་འགྲོ་འོང་བསྐྱར་དུ་སྒོ་ཕྱེས་ཡོད་པ་རེད།

གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ། རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན། པདྨ་མཚོ།